Czy rynek manipuluje konsumentem?

Osoby codziennie poruszające się po przestrzeni handlowej, na przykład po supermarketach czy sklepach internetowych mogą być przekonane, że świetnie znają już sztuczki reklamodawców i marketingowców i są na nie w pełni odporni. Tymczasem wielu z nas daje się im manipulować, bo jest to dla wielu z nas bardzo wygodne i pozwala nam nie podejmować samodzielnych decyzji podczas zakupów.

Wbrew pozorom konsumenci nie lubią podejmować decyzji samodzielnie. To kolejne obciążenie, a w świecie, w którym cały czas pędzimy do przodu i jesteśmy narażeni na długotrwały stres, każda kolejna potrzeba podjęcia decyzji może tylko pogorszyć nasz stan zdrowia. Dlatego bardzo wielu klientów nieświadomie godzi się na bycie kierowanymi przez sprzedawcę albo reklamodawcę. To pozwala nam zaoszczędzić czas i energię, a czasami nawet pieniądze. Jest to więc w teorii bardzo dobre zjawisko, ale dalej w pełni polega na podatności klientów do manipulacji i wykorzystywaniu ich pieniędzy.

Rynek musi manipulować konsumentem, bo jeśli nie będzie tego robić, konsument zacznie myśleć innymi kategoriami, niż od niego tego wymagamy. Na przykład nie będzie się skupiał na prestiżu, jaki przyniesie mu posiadanie danej rzeczy, ale na jej jakości i, co gorsze, cenie. Rynek musi więc cały czas kontrolować nie tylko potrzeby i problemy konsumentów, aby na nich zarabiać, ale do tego samodzielnie je kształtować i przedstawiać je w taki sposób, żeby konsument myślał, że sam na nie wpadł. Dzięki temu zwiększamy obroty oraz szanse na to, że klient do nas wróci, kiedy zaszczepimy mu kolejną ideę.

Wielu konsumentów sądzi, że jest odporna na manipulacje rynku, ale im bardziej pewni siebie się czujemy, tym większe jest prawdopodobieństwo, że zostaniemy w jakiś sposób zmanipulowani. Pewny siebie klient traci czujność i paradoksalnie jest najlepszym celem. W końcu ma on już jakieś potrzeby, wystarczy, że rynek podsunie mu rozwiązanie pod nos i dodatkowo je spotęguje. Klienci często wpadają w pułapki, a potem racjonalizują przed samymi sobą dany zakup, co czyni ich jeszcze bardziej podatnymi na manipulację, zwłaszcza jeśli nie dopuszczają do siebie możliwości, że mogą zostać wykorzystani.